Samois-sur-Seine naar Gray

In de jaren voordat we ’t Majeur kochten hebben we eerst een keer meegevaren van Mulhouse naar Dole met anderen, we hebben een keer een boot gehuurd op de Nivernais en zijn een paar jaar deeleigenaar geweest van een schip waarmee we ook op de Nivernais voeren. Sindsdien staat varen door deze streken in midden Frankrijk hoog op onze wensenlijst.

Om verschillende redenen hebben we de voorgaande jaren andere delen van Frankrijk bevaren, tot groot genoegen. Vorig jaar wilden we door de Bourgogne varen maar werd er roet in het eten gegooid door de kapotte boegschroef.

Moret-sur-Loing

We keken dan ook erg uit naar het moment waarop we van de Seine af het Canal du Loing opvoeren en waren helemaal tevreden toen we onze eerste stop maakten in Moret-sur-Loing, het was wat we verwachtten en hoopten.

Na de drukte van Parijs en het varen op de Seine was ook weer heerlijk op de kalme kanalen met vooral kleine dorpjes te zijn.

Rebecca helpt telkens tenminste één sluisdeur draaien

In veel kanalen zijn de sluizen inmiddels geautomatiseerd en krijg je een afstandsbediening mee of moet je aan een stang draaien om de sluis in werking te zetten, maar hier worden de sluizen nog met de hand bediend. Het is niet meer dan beleefd om waar mogelijk te helpen en aangezien Michel aan het roer staat is dat mijn taak, goede oefening en altijd gelegenheid voor een praatje met de sluiswachter die de andere deur draait en dus ook goed voor mijn Frans.

Voor één van de sluizen moesten we erg lang wachten omdat er van alles in kwam van de andere kant dat eerst geschut moest worden. Het duurde erg lang en we zagen allemaal rook uit de sluis komen. Eerst dachten we aan brand maar de fotograaf op de brug bleef redelijk ongestoord bezig met dan weer fotograferen wat in de sluis gebeurde en dan weer zich omdraaien en ons fotograferen.

de man draaide van links naar rechts om fotos te maken

de drie kleine stoombootjes

Het raadsel werd opgelost toen de deuren open gingen en er drie hele kleine stoombootjes uit de sluis kwamen. Met veel gefluit onder stoom voeren ze ons voorbij, minstens zo geïnteresseerd in ons als wij in hen.

Hoewel wij in Nederland nooit een kerk bezoeken is het wel onze gewoonte om hier in Franse dorpen meestal een rondje om de kerk te lopen, vaak heb je dan het dorp ook wel gezien, en ook even binnen te kijken

Wat ik niet eerder gezien heb in al die jaren is een gestalde fiets in de kerk. De mevrouw die bezig was met de bloemen had blijkbaar het zekere voor het onzekere genomen en gedacht de Heer ziet alles dus ook als ze er met m’n fiets vandoor gaan, maar ik help door ‘m binnen te zetten.

Op onze route zijn 2 bezienswaardige monumenten, Rogny les sept écluses en het Pont-Canal de Briare, beiden gekwalificeerd als historisch monument.

De zeven sluizen in Rogny is een bouwwerk dat dateert van 4 eeuwen geleden, zij verbinden de Seine en de Loire. Twee rivieren die in verschillende dalen stromen en door een bergrug gescheiden zijn. Door deze “sluizentrap” konden de schepen een hoogte van 25 meter overbruggen. Het was in 1604 een geheel nieuw ontwerp, 7 tegen elkaar aan liggende sluizen met gemetselde muren. Dat scheelde 6 deurmechanismen, 8 ipv 14, de sluiskolken konden korter zijn en de muren lager, dus ‘makkelijker’ te maken en omdat de muren tegen elkaar aan lagen werd het geheel steviger.

De verbinding tussen de Seine en de Loire, waar eens ook de sluizentrap in functie was

Toen het in 1608 bijna klaar was begon de ellende: oorlog, vandalisme, geldgebrek, ruzies en wat dies meer waardoor het pas in 1635 afkwam.

De sluizen hebben gefunctioneerd tot 1880, toen werden de bezwaren te groot: dat ze eigenlijk te klein waren voor de dan geldende standaardmaat en dat ze te veel water verbruikten, meer dan beschikbaar en ze werden vervangen door zes separate sluizen in een omleidingkanaal.

Wat rest is het stenen bouwwerk, deuren en dergelijke zijn vergaan, midden in het landschap als baken en symbool van de scheepvaart in vroeger tijden.

 De restanten van de stenen sluizentrap in Rogny

Het andere monument waar we naar uitzagen, wel nog in werking, was het Pont-Canal de Briare. We zijn de afgelopen jaren al over meerder pont-canals gevaren maar geen enkele zo lang (662 meter), zo mooi en zo bekend als deze. Dit in 1896 geopende pont-canal verbindt de beide oevers van de Loire, een hele verbetering voor de scheepvaart die tot dan toe een vaak gevaarlijke oversteek over de Loire zelf moest maken en als de stroom en wachttijd  tegenwerkte kon dat wel 8 uur duren, een afstand van 800 meter van de ene sluis naar de andere.

we varen het pont-canal de Briare in

we komen het pont-canal de Briare uitvaren, let op de pilaren van Eiffel

Het is ook nog eens een mooi bouwwerk met fraaie lantarens, onder andere doordat Gustave Eiffel eraan meewerkte aan de pilaren op en onder de brug.

Vlakbij Briare ligt Gien; hoewel gelegen aan de Loire is dat deel niet bevaarbaar voor ons maar gelukkig wel op fietsafstand.

Daar wordt onwaarschijnlijk duur aardewerk verkocht, zelfs in de bij de fabriek gelegen hal, waar oude collecties en B-keus verkocht worden, zijn de prijzen schrikbarend.

Rebecca voor de ingang van de Faïencerie in Gien

30 jaar geleden was het iets minder erg en ik heb daar toen onder andere theekopjes gekocht; we kampeerden in de buurt. In de loop der jaren ben ik er nog één of twee maal geweest maar het stond hoog op mijn wenslijst om er tijdens een vaartocht nog eens naar toe te gaan. We hebben het gedaan, de prijzen waren nog weer veel hoger en ik heb mij beperkt tot het vervangen van twee kapotte theekopjes. Helaas niet voor herhaling vatbaar maar wel iets wat ik weer van de lijst kan strepen.

Varend op deze kanalen weet je dat je alleen maar rechtdoor kan, keren is geen optie en de kanaaltjes en riviertjes die er dwars opstaan zijn voor ons niet begaanbaar. We wisten dan ook héél zeker dat we bevriende schippers, die van het zuidelijkste punt van het Canal latéral à la Loire op weg naar het noorden waren, zouden tegen komen: we konden beiden geen andere kant op. Het was dan ook geen verrassing maar wel zeker genoeglijk elkaar te treffen voor we ieder op de ingeslagen weg door gingen.

schepen die elkaar ontmoeten in het kanaal

Dit is een van de leuke kanten van het varend leven, soms weet je dat je bekenden gaat ontmoeten maar vaak tref je elkaar bij toeval ineens op de zelfde plek. Altijd een goede reden voor een gezellig samenzijn voor je verder gaat en mogelijk om de volgende hoek weer een andere bekende tegenkomt of weken lang niet.

Hier stromen kanaal en rivier wel heel dicht naast elkaar

Na Briare stroomt het kanaal langs de Loire, het Canal latéral á la Loire, soms wat dichterbij en soms wat verder, maar altijd in de buurt. Het gebied tussen kanaal en rivier is vaak een beetje moerassig met mooie dichte vegetatie en veel vogels.

Er groeien veel bomen langs het kanaal wat erg prettig was want de schaduw konden we goed gebruiken aangezien de temperaturen inmiddels behoorlijk opgelopen waren.

Vanaf begin juli was er officieel sprake van een canicule (hittegolf) met temperaturen rond de 35 graden, gelukkig heb je daar op het water iets minder last van maar warm was het wel en het duurde wel een week of drie.

kleine kasteeltjes langs de Loire

We waren inmiddels duidelijk in het Loire gebied en langs dit traject kom je dan ook de nodige fraaie kasteeltjes en landhuizen tegen, een lust voor het oog maar het kan ook ineens gebeuren dat je een bocht omgaat en dan niet een mooi kasteeltje ziet maar de rokende koeltorens van weer een kernenergiecentrale die veel stoom uitblazen en geen aanwinst voor het landschap zijn.

De kernenergie centrale bij Belleville sur Loire, niet zo belle

We moeten onze boodschappen altijd doen als de gelegenheid zich voordoet, zeker voor zwaardere dingen is het wel prettig als de winkel in de buurt van de boot is. Gelukkig is dat hier niet zo’n probleem, er zijn genoeg winkels, hebben we ook wel anders meegemaakt. Dat geldt echter niet voor winkels met bouwmaterialen, die zijn meestal op auto afstand en dan bij voorkeur aan de andere kant van de stad.

zo handig een bricollage naast het kanaal

Dat is wel eens lastig, we maakten dan ook dankbaar gebruik van de bouwmaterialenwinkel naast het kanaal die we tegenkwamen om het een en ander in te slaan. Aangezien wij twee spudpalen hebben is het heel makkelijk om even aan de kant te gaan liggen ook al is het verder een onmogelijke afmeerplaats langs een drukke autoweg.

In la Charité sur Loire konden wij maar op één plek afmeren en dat was voor het laadstation van de silo, geen probleem aangezien er pas over een paar dagen een boot verwacht werd.

zo moet het er vroeger hebben uitgezien

Toen ik terug kwam van een wandelingetje zag ik ineens dat het er net uitzag alsof we geladen werden, zo moet het vroeger geweest zijn toen ’t Majeur, toen WUTA, nog grind voer tussen Maasbracht en Mechelen.

Toen we in de buurt van Nevers een fietstocht maakten zagen we tot, onze verrassing, vanaf een uitkijkpunt in de verte weer een fraai stenen pont-canal. Het bleek dat wij ook daar over heen zouden varen, ditmaal over de rivier de Allier, een zijtak van de Loire.

het pont-canal de Guétin gezien vanuit de verte

de Allier onder het pont-canal

Toen wij er overheen voeren kwam er een kano achter ons aan met een Zwitsers stel. Zij waren met hun opvouwbare kano per trein hierheen gekomen, waren de Allier afgezakt en hadden nu de kano omhoog gesleept naar het pont-canal en wilden dan via het kanaal naar Nevers varen en daar dan weer naar de Loire en dat met hun hele hebben en houwen in die kano. Een hele onderneming maar ze hadden er duidelijk zin in.

de moedige Zwitsers op het pont-canal

Na het Canal latéral à la Loire gingen we verder over het Canal du Centre, daar is het veel opener, ook veel warmer dus maar dat betekent ook wel veel mooie vergezichten.

ziet er uit als een dinky toy

Inmiddels waren de boeren druk bezig op het land en moesten alle balen hooi binnen gehaald worden. Meestal zijn het van de enorme rollen maar deze boer had echte balen en dit beeld van de tractor die weer een baal op de stapel zette bracht mij het beeld voor ogen hoe mijn broertje vroeger met zijn autootjes en blokjes in de weer was.

deze koe wist waar zij moest staan

Het was nog steeds erg warm en ook de koeien hadden er last van, je zag ze waar mogelijk in kluitjes onder bomen liggen of met de poten in het kanaal. Deze koe had het goed voor elkaar en zocht verkoeling in het water onder de boom, slechts plaats voor één en de rest stond op de kant.

Van het Canal du Centre gingen we naar de Saône, een prachtige brede rivier. Zo heerlijk als het weken eerder was om van de Seine de kanalen op te gaan zo heerlijk was het nu ook om weer op breed water te zijn, wat sneller te kunnen varen dan 6 km per uur en weer een heel andere omgeving.

Prachtige plekken om af te meren en een paar dagen te verpozen.

op de Saône, wijd, mooi en goed zwem water

Ook hier weer een geplande ontmoeting met bevriende schippers die ons zover kregen dat we, net als zij, gingen zwemmen. In de kanalen had het me niet echt getrokken maar hier op dit brede stromende water was het heerlijk om meerdere malen per dag verfrissing in het water te zoeken.

zelfs Panache durfde te zwemmen

Zelfs Michel en Panache ontdekten dat het eigenlijk best lekker is om te zwemmen als het warm is.

Inmiddels zijn we tot aan Gray gevaren en weer terug naar Dole vanwaar we weer naar Gray gaan en dan verder naar het noorden, maar daarover meer in het volgende blog.